سموران در محاصره حاشیه‌ها| میراث فرهنگی: قلعه سالم است
در اطلاعیه ای که این اداره کل امروز منتشر کرده آمده:
قلعه سموران در قالب بقایای حصار با مصالح سنگ‌چین بر فراز یک کوه تقریبا غیر‌قابل نفوذ در دامنه غربی در ارتفاعات جبال‌بارز و در حوزه شهرستان عنبرآباد قرار دارد.
در چند سال گذشته سرمایه‌گذار در حوزه معدن با توجه به برخورداری مناطق پیرامونی و کوه قلعه سموران از معادن سنگ مرمر، اقدام به فعالیت‌های معدنی با هدف برداشت سنگ کرده بود که تا به امروز هر گونه فعالیت خارج از عرصه قلعه صورت گرفته است.
با توجه به درخواست معدن‌کار مبنی بر استخراج سنگ از بستر کوه که قلعه بر فراز آن قرار دارد و اجازه هر گونه فعالیت از ایشان سلب و با توجه به بازدید و کارشناسی کارشناسان بخش‌های مختلف سازمان میراث فرهنگی از قلعه یادشده، درنهایت طی صورت‌جلسه‌ای عرصه قلعه با نقاط GPS در محل مشخص شد.
سرمایه‌گذار متعهد شد که ضمن فعالیت معدنی خارج از عرصه تعیین‌شده، از هرگونه صدمه یا آسیب که موجب تزلزل و بنیان قلعه می‌شودد، خودداری کند.
ضمن سپاس و ابراز خرسندی از حمایت‌های اصحاب رسانه و دوستداران میراث‌فرهنگی در چند سال اخیر اعلام می‌دارد که سازمان میراث‌فرهنگی به‌عنوان متولی مواریث فرهنگی اجازه هیچ‌گونه دخل و تصرف در آثار تاریخی را نمی‌دهد و به قلعه تاریخی سموران نیز هیچ صدمه و آسیبی وارد نشده است.
این در حالی است که در یک هفته گذشته اخباری در رسانه های مختلف مبنی بر تخریب این قلعه منتشر شده بود.
اول آذر ایسنا به نقل از امید ابراهیمی، از فعالان میراث فرهنگی کرمان نوشته بود که
حریم قلعه در حدود یک ماه گذشته کاملا شکسته شده و چیزی نمانده تا بهره‌برداری از معدن به عرصه‌ی قلعه سموران هم برسد. از دامنه کوه جاده کشیده شده و ورودی به کوه را بسته و حتی جلوی در نگهبان گذاشته‌اند و کسی حق ورود به محوطه و قلعه را ندارد. یک ماه گذشته با چشم خود دیدم که نیروی یگان حفاظت میراث فرهنگی کار را متوقف کرد، اما از فردای آن روز بار دیگر کار بهره‌برداری آغاز شد. از سوی دیگر بهره‌بردار کوه در حال کشیدن یک راه زیرِ دیواره‌های قلعه است که با این کار، آن دیواره‌ها به طور کامل فرومی‌ریزد و حریم قلعه و دور تا دور قلعه از بین می‌رود. قلعه یک چاه بزرگ دارد، و دور تا دور آن چندین غارِ دست‌کند که جلوی آن‌ها سنگ‌چین است، قرار دارد، اما جاده‌ای که دوستان در حال کشیدن آن هستند باعث می‌شود تمام آن غارها و دیواره‌ها از بین بروند و حریم قلعه نیز نابود می‌شود.
سالار سالاری‌فر ، فعال میراث فرهنگی شهرستان عنبرآباد هم گفته بود که
این محوطه پیش از این در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده بود، اما به مرور از سوی سازمان میراث فرهنگی عرصه قلعه سموران را کوچک کردند. علت این‌کار درخواست خسارت ۶۰ – ۷۰ میلیاردی سرمایه‌دار بود، بنابراین میراث فرهنگی علت این کاهش عرصه و حریم را این می‌داند که سازمان صنعت و معادن و تجارت نمی‌خواهد به سرمایه‌گذار خسارت بدهد، بنابراین عرصه را کوچک کرده‌ایم تا این اتفاق رخ ندهد.
اطلاعیه امروز اداره کل میراث فرهنگی کرمان اما این اظهارات را صریحا رد کرده است.
معدنکاوی در نزدیکی قلعه سموران از سال 91 آغاز شده است. در این سال شرکتی به نام مجتمع تراورتن رودفرق با گرفتن پروانه اکتشاف از نهادهای مربوطه برای اکتشاف و بهره برداری یک معدن سنگ تراورتن دست به کار شد.
اواسط سال 93 بود که اداره کل میراث فرهنگی استان جلوی کار این شرکت را به دلیل ورود به حریم اثر تاریخی به نام قلعه سموران گرفت.
حبیب الله سلطانی، مدیرعامل شرکت مجتمع تراورتن رودفرق 29 مهر 94 در گفت و گو با روزنامه «پیام ما» مدعی شده بود که
در سال 91 و قبل از اکتشاف، اداره کل صمت جنوب با ارسال دو نامه به میراث فرهنگی استان خواستار استعلام از این سازمان در خصوص معدنکاوی در نزدیکی قطعه سموران شده بود که هر دو نامه از طرف این سازمان بی پاسخ مانده و طبق قانون اگر شش ماه از زمان یک استعلام، نهاد مربوطه پاسخ ندهد مجوز صادر خواهد شد. بر همین اساس مسوولین صمت پروانه بهره برداری را صادر کردند. اما پس از چند سال و پس از صرف میلیاردها تومان هزینه جلوی کار گرفته شد.
محمود وفایی، مدیرکل میراث فرهنگی استان کرمان هم در این زمینه گفته بود که
ما یک اکیپ کارشناسی به منطقه اعزام کردیم تا عرصه و حریم قلعه سموران مجددا کارشناسی شود و اگر امکان دارد اصلاح شود. این یعنی حریم کوچک تر می شود و شرکت موردنظر می تواند در محدوده قانونی کار کند.
اخیرا حمید روحی، معاون میراث فرهنگی کرمان در این زمینه به ایسنا گفته است که
تا امروز در بخش قلعه سموران که سال گذشته عرصه تاریخی‌اش به ثبت ملی رسیده است، هیچ تعرضی رخ نداده است.